Mảng bám là một lớp màng dính hình thành hàng ngày trên răng. Đó chính là lớp phủ trơn, mờ trên răng mà bạn có thể cảm thấy khi mới thức dậy.
Các nhà khoa học gọi mảng bám là ‘màng sinh học’ bởi vì mảng bám thật sự là một cộng đồng vi khuẩn sống được bao quanh bởi một lớp màng polymer dính. Lớp phủ dính này giúp vi khuẩn bám vào các bề mặt trong miệng từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển mạnh.
Sự khác biệt giữa mảng bám và vôi răng
Khi mảng bám không được loại bỏ thường xuyên, nó có thể tích tụ những khoáng chất từ nước bọt và cứng lại thành một chất màu trắng ngà hoặc vàng gọi là vôi răng.
Vôi răng tích tụ dọc theo đường viền nướu ở cả mặt trước và mặt sau của răng. Mặc dù dùng chỉ nha khoa cẩn thận và thường xuyên có thể loại bỏ một phần vôi răng, bạn vẫn cần phải đến Nha sĩ định kỳ để loại bỏ hoàn toàn tình trạng này.
Loại bỏ mảng bám và vôi răng giúp bạn có hàm răng chắc khoẻ
Nguyên nhân gây mảng bám
Khoang miệng được xem là một hệ sinh thái các vi khuẩn phát triển mạnh. Vi khuẩn và các sinh vật khác xâm nhập vào miệng khi ăn, uống và thở. Hầu như mọi lúc, hệ sinh thái răng miệng được duy trì ở mức cân bằng. Tuy nhiên, các vấn đề răng miệng có thể phát sinh khi một số chủng vi khuẩn phát triển quá mức.
Khi ăn tinh bột và các loại thực phẩm có đường, vi khuẩn sẽ ăn đường và tạo ra axit trong quá trình này. Những axit này có thể gây ra các vấn đề như sâu răng, viêm nướu và các vấn đề răng miệng khác.
Sâu răng do mảng bám thậm chí có thể xảy ra ở phần dưới nướu – nơi không thể nhìn thấy- và ăn mòn dần chân răng và phần hỗ trợ cho răng.
Mảng bám được chẩn đoán như thế nào?
Hầu hết mảng bám không có màu hoặc có màu vàng nhạt. Nha sĩ có thể phát hiện mảng bám trên răng bạn bằng một chiếc gương nhỏ khi khám răng.
Điều trị mảng bám
Bạn có thể loại bỏ mảng bám bằng cách đánh răng bằng bàn chải có lông mềm và dùng chỉ nha khoa thường xuyên. Một số nha sĩ khuyên dùng bàn chải đánh răng điện vì chúng được cho là hiệu quả hơn trong việc loại bỏ mảng bám.
Theo một đánh giá nghiên cứu vào năm 2019, sử dụng kem đánh răng có chứa thành phần baking soda là một cách hiệu quả trong việc loại bỏ mảng bám.
Mảng bám đã cứng lại thành vôi răng sẽ cần phải được loại bỏ bởi các chuyên gia nha khoa. Nha sĩ hoặc kỹ thuật viên nha khoa có thể loại bỏ vôi răng khi bạn đến kiểm tra răng định kỳ. Do vôi răng có thể tích tụ ở những nơi khó tiếp cận, cần phải kiểm tra răng miệng định kỳ ít nhất 6 tháng một lần để kiểm soát tình trạng này.
Cách ngăn ngừa mảng bám
Thực hành vệ sinh răng miệng tốt
Để giữ cho vi khuẩn không làm hại răng và nướu, điều quan trọng và đơn giản nhất bạn có thể làm là vệ sinh răng miệng hàng ngày bằng việc đánh răng 2 lần một ngày và đánh răng sau khi ăn các loại thức ăn có đường. Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ khuyên rằng nên đánh răng 2 lần một ngày và mỗi lần ít nhất 2 phút.
Việc dùng chỉ tơ nha khoa hàng ngày cũng rất quan trọng do mảng bám có thể hình thành tại kẽ hở giữa các răng.
Một phần quan trọng để có sức khoẻ răng miệng tốt là đến nha sĩ thường xuyên để được kiểm tra và vệ sinh răng miệng định kỳ.
Sử dụng nước súc miệng
Nhằm loại bỏ vi khuẩn giữa các kẽ răng, hãy cân nhắc sử dụng nước súc miệng cùng với việc đánh răng và dùng chỉ nha khoa. Trong một đánh giá vào năm 2016, các nhà nghiên cứu đã kết luận rằng khi sử dụng nước súc miệng cùng với việc đánh răng và dùng chỉ nha khoa, tình trạng mảng bám và viêm nướu sẽ giảm đáng kể.
Nhiều loại nước súc miệng như nước súc miệng chứa hoạt chất CHS, nước súc miệng chứa lợi khuẩn, thảo dược hay có chứa tinh dầu đều đã được nghiên cứu.
Theo đó, nước súc miệng CHS phải được kê toa bởi nha sĩ. Mặc dù nó có hiệu quả trong việc giảm sự tích tụ mảng bám và tăng cường sức khoẻ tổng thể của nướu, nước súc miệng CHS có thể làm ố răng, tăng tích tụ cao răng và thay đổi khẩu vị.
Nếu muốn sử dụng nước súc miệng không gây ố răng và các tác dụng phụ khác, bạn có thể cân nhắc sử dụng nước súc miệng có lợi khuẩn hoặc thảo dược. Một nghiên cứu vào năm 2016 cho thấy cả 2 loại này đều cải thiện đáng kể mức độ tích tụ mảng bám mà không gây tình trạng ố răng như khi sử dụng nước súc miệng CHS.
Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng các sản phẩm súc miệng có chứa tinh dầu cũng giúp ít tích tụ mảng bám hơn so với việc chỉ đánh răng và sử dụng chỉ nha khoa. Ví dụ, một loại nước súc miệng là Listerine Cool Mint có chứa một lượng nhỏ tinh dầu bạc hà, cỏ xạ hương , dầu lộc đề xanh và khuynh diệp. Bên cạnh đó, một nghiên cứu vào năm 2017 cho thấy nước súc miệng chứa tinh dầu giúp giảm cả tình trạng mảng bám và viêm nướu.
Luôn bảo quản nước súc miệng ở những nơi trẻ em không thể với tới! Một số loại nước súc miệng có chứa các thành phần có thể gây hại nếu nuốt phải một lượng đủ lớn.
Tình trạng mảng bám và viêm nướu sẽ giảm đáng kể khi sử dụng nước súc miệng
Kết luận
Mảng bám là một mảng dính hình thành trên răng xuyên suốt cả ngày, thậm chí khi ngủ. Mảng bám được tạo thành từ một số chủng vi khuẩn cùng với một màng phủ dính.
Vi khuẩn trong mảng bám ăn tinh bột và đường. Sau đó tạo ra axit khi chúng chuyển hoá đường.
Các axit này có thể làm hỏng men răng và chân răng. Từ đó dẫn đến sâu răng và các bệnh viêm nướu.
Tại Phòng khám Răng hàm mặt Trung tâm Y khoa Pasteur Đà Lạt, các Bác sĩ sẽ giúp Bạn làm sạch mảng bám, vôi răng, vết dính bằng hệ thống máy siêu âm hiện đại giúp bảo vệ hàm răng của bạn chắc khoẻ
Tác giả: CN. Nguyễn Nhật Phúc
Theo Healthline
TRUNG TÂM Y KHOA PASTEUR ĐÀ LẠT
Thời gian làm việc:
– Từ thứ 2 đến thứ 6:
Sáng: 7h15 – 11h30, Chiều: 13h15 – 16h15
– Thứ bảy: 7h15 – 11h30
Địa chỉ: 16 Lê Hồng Phong, Phường 4, tp Đà Lạt
Mọi chi tiết xin liên hệ Hotline: 19001042 Fanpage: Y khoa Pasteur Đà Lạt
HỆ THỐNG TRUNG TÂM Y KHOA PASTEUR ĐÀ LẠT