TĂNG NHÃN ÁP: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ ĐIỀU TRỊ
Tăng nhãn áp là một bệnh về mắt có thể làm tổn hại mô thần kinh thị giác và dẫn đến mất thị lực. Việc điều trị có thể bao gồm dùng thuốc hoặc phẫu thuật, tùy thuộc vào từng loại tăng nhãn áp khác nhau.
Dây thần kinh thị giác đóng vai trò dẫn truyền và cung cấp thông tin thị giác từ mắt đến vùng thị giác của não.
Tăng nhãn áp thường là kết quả của tình trạng áp lực cao bất thường bên trong mắt, trừ một số trường hợp. Theo thời gian, áp lực gia tăng có thể ăn mòn mô thần kinh thị giác, dẫn đến mất thị lực hoặc thậm chí mù lòa. Nếu được phát hiện sớm, tình trạng mất thị lực thêm có thể được ngăn ngừa.
Bệnh tăng nhãn áp có thể dẫn đến mất thị lực, thậm chí mù loà
Triệu chứng
Loại tăng nhãn áp phổ biến nhất là bệnh tăng nhãn áp góc mở nguyên phát. Tình trạng bệnh này không có dấu hiệu hoặc triệu chứng ngoại trừ việc mất thị lực dần dần. Vì lý do này, điều quan trọng là bạn cần đi khám mắt toàn diện hàng năm để bác sĩ nhãn khoa hoặc chuyên gia về mắt có thể theo dõi mọi thay đổi về thị lực.
Bệnh tăng nhãn áp góc đóng cấp tính, còn được gọi là bệnh tăng nhãn áp góc hẹp, là một trường hợp cấp cứu y tế. Hãy đến các cơ sở y tế để được thăm khám ngay lập tức trong trường hợp gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
Nguyên nhân
Khu vực phía sau mắt liên tục tạo ra một chất lỏng trong suốt gọi là thủy dịch. Khi thủy dịch được tạo ra, nó sẽ di chuyển và lấp đầy khu vực phía trước của mắt. Sau đó, thủy dịch sẽ di chuyển khỏi mắt qua các đường dẫn trong giác mạc và mống mắt. Trong trường hợp các đường dẫn này bị tắc hoặc bị cản trở một phần, áp lực tự nhiên trong mắt, được gọi là áp lực nội nhãn (IOP), có thể tăng lên. Khi IOP tăng lên, dây thần kinh thị giác có thể bị tổn thương. Khi những tổn thương trên dây thần kinh thị giác diễn tiến nặng, bạn có thể bắt đầu mất thị lực.
Nguyên nhân khiến áp lực trong mắt tăng lên không được xác định trong tất cả trường hợp. Tuy nhiên, một hoặc nhiều yếu tố sau có thể đóng vai trò trong việc dẫn đến tình trạng này:
Phân loại
Tăng nhãn áp được chia thành 5 loại chính, bao gồm:
Bệnh tăng nhãn áp góc mở mãn tính không có dấu hiệu hoặc triệu chứng ngoại trừ mất thị lực dần dần. Dấu hiệu này có thể diễn ra chậm đến mức thị lực có thể bị tổn hại không thể khắc phục trước khi có bất kỳ dấu hiệu nào khác xuất hiện rõ ràng. Theo Viện Mắt Quốc gia (NEI), đây là loại bệnh tăng nhãn áp phổ biến nhất.
Trong trường hợp các đường dẫn thủy dịch trong mắt đột nhiên bị tắc nghẽn, sự tích tụ chất lỏng nhanh chóng có thể gây ra sự gia tăng áp lực nghiêm trọng, nhanh chóng và đau đớn cho mắt. Bệnh tăng nhãn áp góc đóng là một trường hợp y tế khẩn cấp. Hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức nếu bạn bắt đầu xuất hiện các triệu chứng, chẳng hạn như đau dữ dội, buồn nôn và mờ mắt.
Trẻ sơ sinh mắc bệnh tăng nhãn áp bẩm sinh có khiếm khuyết ở góc mắt, làm chậm hoặc ngăn cản quá trình thoát thủy dịch bình thường. Bệnh tăng nhãn áp bẩm sinh thường biểu hiện các triệu chứng như mắt đục, chảy nước mắt nhiều hoặc nhạy cảm với ánh sáng. Bệnh tăng nhãn áp bẩm sinh có thể di truyền.
Bệnh tăng nhãn áp thứ phát thường là tác dụng phụ của chấn thương hoặc các tình trạng về mắt khác, chẳng hạn như đục thủy tinh thể hoặc khối u mắt. Các loại thuốc, chẳng hạn như corticosteroid, cũng có thể gây ra loại bệnh tăng nhãn áp này. Hiếm khi, phẫu thuật mắt có thể gây ra bệnh tăng nhãn áp thứ phát.
Trong một số trường hợp, những người không gặp tình trạng tăng nhãn áp vẫn bị tổn thương dây thần kinh thị giác. Nguyên nhân của việc này chưa được xác định. Tuy nhiên, sự nhạy cảm quá mức hoặc thiếu lưu lượng máu đến dây thần kinh thị giác có thể là một yếu tố gây ra tình trạng này.
Nguy cơ
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh tăng nhãn áp là nguyên nhân gây mù lòa cao thứ hai trên toàn thế giới. Các yếu tố nguy cơ gây bệnh tăng nhãn áp bao gồm:
Tuổi tác
Theo NEI, người trên 60 tuổi có nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp cao hơn và nguy cơ này có thể tăng nhẹ theo từng độ tuổi. Nếu bạn là người Mỹ gốc Phi, nguy cơ mắc bệnh của bạn bắt đầu tăng lên ở tuổi 40.
Dân tộc
Người Mỹ gốc Phi hoặc người gốc Phi có nhiều khả năng mắc bệnh tăng nhãn áp hơn người da trắng. Những người gốc Á có nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp góc đóng cao hơn và những người gốc Nhật có nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp mức độ thấp cao hơn.
Những vấn đề về mắt
Viêm mắt mãn tính và giác mạc mỏng có thể dẫn đến tăng áp lực trong mắt. Chấn thương vật lý hoặc chấn thương ở mắt, chẳng hạn như bị đánh vào mắt, cũng có thể khiến áp lực trong mắt tăng lên.
Gia đình
Một số loại bệnh tăng nhãn áp có thể di truyền trong gia đình. Nếu cha mẹ hoặc ông bà của bạn mắc bệnh tăng nhãn áp góc mở, bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh này cao hơn.
Tiền sử bệnh
Những người mắc bệnh tiểu đường, huyết áp cao và bệnh tim có nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp cao hơn.
Sử dụng một số loại thuốc
Sử dụng corticosteroid trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tăng nhãn áp thứ phát.
Chẩn đoán
Để chẩn đoán bệnh tăng nhãn áp, bác sĩ nhãn khoa sẽ tiến hành thực hiện kiểm tra mắt toàn diện. Quy trình này bao gồm kiểm tra các dấu hiệu suy thoái, chẳng hạn như mất mô thần kinh. Ngoài ra, một hoặc nhiều xét nghiệm và quy trình sau cũng có thể được tiến hành:
Tiền sử y tế chi tiết
Bác sĩ sẽ cần biết những triệu chứng bạn đang gặp phải và liệu bạn có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc bệnh tăng nhãn áp hay không. Họ cũng sẽ yêu cầu đánh giá sức khỏe tổng quát để xác định xem có bất kỳ tình trạng sức khỏe nào khác có thể ảnh hưởng đến sức khỏe mắt hay không, chẳng hạn như bệnh tiểu đường hoặc huyết áp cao.
Kiểm tra tonometry
Loại kiểm tra này giúp đo áp lực bên trong mắt của bạn.
Kiểm tra Pachymulation
Những người có giác mạc mỏng có nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp cao hơn. Quy trình kiểm tra này có thể cho bác sĩ biết liệu giác mạc của bạn có mỏng hơn mức trung bình hay không.
Kiểm tra trường thị giác
Thử nghiệm này, còn được gọi là kiểm tra thị trường, có thể cho bác sĩ biết liệu bệnh tăng nhãn áp có ảnh hưởng đến thị lực của bạn hay không bằng cách đo ngoại vi, hoặc bên, thị lực và thị lực trung tâm của bạn.
Theo dõi dây thần kinh thị giác
Trong trường hợp bác sĩ muốn theo dõi những thay đổi đối với dây thần kinh thị giác của bạn, họ có thể yêu cầu chụp CT hoặc MRI dây thần kinh thị giác của bạn để tiến hành so sánh song song theo thời gian.
Điều trị
Mục tiêu của điều trị bệnh tăng nhãn áp là giảm IOP để ngăn chặn tình trạng mất thị lực thêm. Thông thường, bác sĩ sẽ bắt đầu điều trị bằng thuốc nhỏ mắt theo toa. Nếu những cách này không hiệu quả hoặc cần điều trị nâng cao hơn, bác sĩ có thể đề xuất một trong các phương pháp điều trị sau:
Thuốc
Hiện có sẵn một số loại thuốc giảm IOP. Những loại thuốc này có sẵn ở dạng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc viên, nhưng thuốc nhỏ mắt phổ biến hơn. Bác sĩ của bạn có thể kê toa một hoặc kết hợp các loại thuốc này.
Điều trị tăng nhãn áp cần có chỉ định của bác sĩ
Phẫu thuật
Nếu đường dẫn bị tắc nghẽn gây ra tăng IOP, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật để tạo đường dẫn lưu chất lỏng hoặc phá hủy các mô gây ra tình trạng tăng áp lực.
Đối với tình trạng bệnh tăng nhãn áp góc đóng, quá trình điều trị sẽ khác so với các trường hợp còn lại. Loại bệnh tăng nhãn áp này là một trường hợp cấp cứu y tế và cần được điều trị ngay lập tức để giảm áp lực mắt càng nhanh càng tốt. Đầu tiên, bác sĩ thường thử dùng thuốc để đảo ngược góc đóng, nhưng điều này có thể không thành công. Một thủ tục bằng laser gọi là cắt mống mắt ngoại vi bằng laser cũng có thể được thực hiện. Quy trình này tạo ra các lỗ nhỏ trên mống mắt của bạn để tăng cường chuyển động của thủy dịch.
Câu hỏi thường gặp
Trong trường hợp IOP gia tăng của mắt dừng lại và áp lực trở lại bình thường, tình trạng mất thị lực có thể chậm lại hoặc thậm chí dừng lại. Tuy nhiên, do không có cách chữa khỏi bệnh tăng nhãn áp nên bạn có thể sẽ cần điều trị suốt đời. Ngoài ra, thị lực bị mất do bệnh tăng nhãn áp không thể phục hồi được.
Bệnh tăng nhãn áp không thể ngăn ngừa được, nhưng điều quan trọng là phải phát hiện sớm để có thể bắt đầu điều trị nhằm ngăn ngừa bệnh trở nặng và dẫn đến các biến chứng.
Cách tốt nhất để phát hiện sớm bất kỳ loại bệnh tăng nhãn áp nào là khám mắt toàn diện hàng năm. Đặt lịch hẹn với bác sĩ nhãn khoa hotline 19001042- Trung tâm Y khoa Pasteur Đà Lạt, cơ sở 1 số 16 Lê Hồng Phong, Phường 4, Đà Lạt hoặc cơ sở 2 số 5 Thống Nhất, Liên Nghĩa , Đức Trọng . Các xét nghiệm đơn giản được thực hiện trong quá trình kiểm tra mắt định kỳ này có thể giúp bạn phát hiện tổn thương do bệnh tăng nhãn áp trước khi bệnh tiến triển và bắt đầu gây mất thị lực.
Cử nhân. Nguyễn Nhật Phúc
Theo Healthline
HỆ THỐNG TRUNG TÂM Y KHOA PASTEUR ĐÀ LẠT
