GHÉP GIÁC MẠC: CHUẨN BỊ, QUY TRÌNH & RỦI RO
Ghép giác mạc là một thủ thuật phẫu thuật nhằm thay thế giác mạc bị tổn thương hoặc bệnh bằng mô giác mạc khỏe mạnh từ người hiến tặng. Giác mạc là lớp màng trong suốt hình vòm ở mặt trước của mắt, đóng vai trò quan trọng trong việc giúp ta nhìn rõ. Khi giác mạc bị tổn thương, nó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực, thậm chí dẫn đến mù lòa. Ghép giác mạc có thể giúp phục hồi hoặc cải thiện đáng kể thị lực trong những trường hợp này.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về ghép giác mạc, bao gồm:
Ghép giác mạc có thể được chỉ định trong nhiều trường hợp khác nhau, bao gồm:
• Thoái hóa nội mô Fuchs: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây tổn thương giác mạc, thường gặp ở người lớn tuổi. Bệnh có tính di truyền, tiến triển từ từ và không thể chữa khỏi.
• Giác mạc hình chóp: Giác mạc mỏng dần và nhô ra phía trước, gây ra các vấn đề về thị lực như nhìn mờ, méo mó, nhạy cảm với ánh sáng.
• Chứng loạn dưỡng mạng lưới: Màng mỏng bao phủ giác mạc bị tổn thương, dẫn đến giảm thị lực.
• Giác mạc lồi ra ngoài: Do chấn thương hoặc bệnh lý, giác mạc bị đẩy ra khỏi vị trí bình thường.
• Giác mạc mỏng đi: Do chấn thương, nhiễm trùng hoặc các bệnh lý khác, giác mạc trở nên mỏng manh và dễ bị tổn thương.
• Sẹo giác mạc: Sẹo do chấn thương, nhiễm trùng hoặc các bệnh lý khác có thể gây mờ mắt và giảm thị lực.
• Loét giác mạc: Loét do vi khuẩn, nấm hoặc virus gây ra có thể làm hỏng giác mạc và dẫn đến mất thị lực nếu không được điều trị kịp thời.
Hình ảnh ghép giác mạc
Trước khi lên lịch ghép giác mạc, bạn sẽ cần trải qua một số bước chuẩn bị, bao gồm:
• Khám mắt toàn diện: Bác sĩ sẽ kiểm tra thị lực, đo mắt và đánh giá sức khỏe tổng thể của mắt bạn.
• Các xét nghiệm khác: Bạn có thể cần thực hiện các xét nghiệm máu, xét nghiệm hình ảnh (như chụp X-quang hoặc chụp MRI) và các xét nghiệm khác để đảm bảo bạn đủ điều kiện cho phẫu thuật.
• Thảo luận về các loại thuốc: Hãy cho bác sĩ biết tất cả các loại thuốc bạn đang dùng, bao gồm thuốc theo toa, thuốc không kê đơn và thực phẩm chức năng. Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến quá trình phẫu thuật hoặc quá trình hồi phục.
• Lên kế hoạch cho việc hồi phục: Bạn sẽ cần sắp xếp để ai đó đưa bạn về nhà sau phẫu thuật và giúp đỡ bạn trong những ngày đầu tiên sau khi hồi phục.
Ghép giác mạc thường là một thủ thuật ngoại trú, nghĩa là bạn có thể về nhà ngay trong ngày phẫu thuật. Quy trình thực hiện như sau:
• Gây tê: Bác sĩ sẽ sử dụng thuốc tê để tê vùng mắt và mí mắt.
• Tạo đường mổ: Bác sĩ tạo một đường rạch nhỏ xung quanh giác mạc bị tổn thương.
• Loại bỏ giác mạc bị tổn thương: Bác sĩ sử dụng các dụng cụ vi phẫu để loại bỏ cẩn thận giác mạc bị tổn thương.
• Cấy ghép giác mạc hiến tặng: Bác sĩ đặt mô giác mạc hiến tặng vào vị trí của giác mạc bị loại bỏ và cố định nó bằng chỉ khâu hoặc keo dán phẫu thuật.
• Đóng vết mổ: Bác sĩ đóng vết mổ bằng chỉ khâu hoặc keo dán phẫu thuật.
Thời gian hồi phục sau ghép giác mạc thường mất vài tuần hoặc vài tháng. Trong thời gian này, bạn cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ.
Phẫu thuật ghép giác mạc giúp mang lại thị lực cho nhiều người bệnh
Ghép giác mạc là một phẫu thuật lớn, và việc chuẩn bị tinh thần là rất quan trọng. Bạn có thể cảm thấy lo lắng, sợ hãi hoặc bối rối về thủ thuật và quá trình hồi phục. Hãy chia sẻ những lo lắng của bạn với bác sĩ và nhân viên y tế. Họ có thể giải thích chi tiết về thủ thuật và trả lời mọi câu hỏi bạn có.
Ngoài ra, bạn cũng nên tham gia các nhóm hỗ trợ hoặc trò chuyện với những người đã từng trải qua ghép giác mạc. Việc chia sẻ kinh nghiệm và nhận lời khuyên từ những người khác có thể giúp bạn cảm thấy bớt lo lắng và tự tin hơn.
Sau ghép giác mạc, bạn cần chăm sóc mắt cẩn thận để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra suôn sẻ và tránh biến chứng. Một số lưu ý sau đây:
• Sử dụng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ: Thuốc nhỏ mắt có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng, giảm viêm và thúc đẩy quá trình lành vết thương.
• Đeo kính bảo vệ mắt: Bạn cần đeo kính bảo vệ mắt khi ra ngoài để bảo vệ giác mạc mới khỏi bụi bẩn, vi khuẩn và các tác nhân gây hại khác.
• Tránh dụi mắt: Việc dụi mắt có thể làm hỏng giác mạc mới và ảnh hưởng đến quá trình hồi phục.
• Tránh các hoạt động nặng: Nên hạn chế các hoạt động thể chất nặng trong vài tuần đầu sau phẫu thuật.
• Đi khám mắt định kỳ: Bác sĩ sẽ cần theo dõi quá trình hồi phục của bạn và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.
Sau ghép giác mạc bạn cần chăm sóc đôi mắt cẩn thận
Một số vấn đề tiềm ẩn sau ghép giác mạc bao gồm:
• Đau mắt: Đau mắt có thể xảy ra trong vài ngày hoặc vài tuần sau phẫu thuật. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau nếu cần thiết.
• Nhạy cảm với ánh sáng: Bạn có thể cảm thấy nhạy cảm với ánh sáng sau phẫu thuật. Nên đeo kính râm khi ra ngoài để bảo vệ mắt.
• Khô mắt: Khô mắt là một biến chứng phổ biến sau ghép giác mạc. Bác sĩ có thể kê thuốc nhỏ mắt hoặc nước mắt nhân tạo để giúp bôi trơn mắt.
• Đục thủy tinh thể: Đục thủy tinh thể có thể xảy ra sau nhiều năm sau ghép giác mạc. Đây là tình trạng đục mờ tinh thể của mắt, ảnh hưởng đến thị lực. Có thể điều trị bằng phẫu thuật thay thế thủy tinh thể.
• Tăng nhãn áp: Tăng nhãn áp là tình trạng áp lực bên trong mắt cao, có thể làm hỏng dây thần kinh thị giác và dẫn đến mất thị lực. Có thể điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật.
• Bệnh tăng nhãn áp: Bệnh tăng nhãn áp là một tình trạng mãn tính khiến áp lực bên trong mắt tăng cao, có thể dẫn đến tổn thương dây thần kinh thị giác và mất thị lực. Bệnh tăng nhãn áp cần được điều trị suốt đời bằng thuốc hoặc phẫu thuật.
Ghép giác mạc là một phương pháp điều trị hiệu quả cho nhiều bệnh lý về giác mạc, giúp phục hồi hoặc cải thiện đáng kể thị lực. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng, tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và chăm sóc mắt cẩn thận sau phẫu thuật là rất quan trọng để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra suôn sẻ và đạt được kết quả tốt nhất.
Cử nhân. Nguyễn Nhật Phúc
Theo Healthline
HỆ THỐNG TRUNG TÂM Y KHOA PASTEUR ĐÀ LẠT
