NGUYỄN NHÂN GÂY KHÔ HỌNG VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

NGUYÊN NHÂN GÂY KHÔ HỌNG VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ

Tình trạng khô họng thường do cảm lạnh, mất nước hoặc há miệng khi ngủ. Có những phương pháp điều trị tại nhà hiệu quả nhưng hãy cân nhắc kiểm tra và điều trị y tế nếu các triệu chứng kéo dài hơn một tuần.

Họng khô, ngứa ngáy là một triệu chứng phổ biến - đặc biệt là trong những tháng mùa đông lạnh, khi không khí khô và tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp trên đang lan rộng. Thông thường, khô họng là dấu hiệu của một vấn đề nào đó, chẳng hạn như không khí khô hoặc cảm lạnh.

Theo dõi những triệu chứng khác ngoài khô họng có thể giúp bạn tìm ra nguyên nhân trực tiếp gây khô họng và liệu có nên liên hệ với bác sĩ hay không.

1. Mất nước

Họng khô có thể là dấu hiệu cho thấy bạn chưa uống đủ nước. Khi bị mất nước, cơ thể không tiết đủ nước bọt để làm ẩm khoang miệng và họng.

Họng khô có thể là dấu hiệu cho thấy bạn chưa uống đủ nước

Mất nước cũng có thể gây ra một số triệu chứng khác như:

• Khô miệng
• Tăng cảm giác khát
• Nước tiểu sẫm màu và ít hơn bình thường
• Mệt mỏi
• Chóng mặt

Những lựa chọn điều trị

Uống thêm các loại chất lỏng khác nhau trong ngày. Các khuyến nghị về lượng nước nên uống trong ngày có thể khác nhau, nhưng mức trung bình tốt là 15,5 cốc cho nam và 11,5 cốc cho nữ (Dung tích mỗi cốc khoảng 125ml).

Một nghiên cứu cho thấy người lớn nhận được từ 27–36% chất lỏng từ trái cây, rau và các thực phẩm khác. Hàm lượng nước trong thực phẩm rất khác nhau và có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn thực phẩm hàng ngày.

Hãy chắc chắn rằng bạn đang uống các loại chất lỏng tốt, chẳng hạn như nước tinh khiết hoặc đồ uống thể thao. Bạn nên tránh các loại nước ngọt và đồ uống chứa caffein vì những loại thức uống nàycó thể khiến cơ thể mất nhiều nước hơn.

2. Há miệng khi ngủ

Nếu bạn thức dậy vào mỗi buổi sáng với tình trạng khô miệng, vấn đề có thể là do bạn há miệng khi ngủ. Không khí khi đó sẽ làm khô nước bọt có tác dụng giữ ẩm cho miệng và cổ họng của bạn.

Thở bằng miệng cũng có thể gây ra:

• Hôi miệng
• Ngáy
• Mệt mỏi vào ban ngày

Ngáy có thể là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ, đây là tình trạng hơi thở liên tục bị ngắt quãng suốt đêm.

Đường thở bị tắc nghẽn do cảm lạnh hoặc dị ứng mãn tính, vấn đề với đường thở ở mũi như lệch vách ngăn, cũng có thể dẫn đến việc thở bằng miệng.

Há miệng khi ngủ có thể gây khô miệng và họng

Những lựa chọn điều trị

Đối với những người mắc chứng ngưng thở khi ngủ, bác sĩ có thể khuyến nghị sử dụng dụng cụ cố định hàm nhằm định vị lại hàm hoặc liệu pháp áp lực đường thở dương liên tục (CPAP) để giữ cho không khí lưu thông đều đặn qua đường thở trong đêm.

3. Dị ứng theo mùa hoặc viêm mũi dị ứng

Dị ứng theo mùa xảy ra do hệ miễn dịch phản ứng thái quá với các chất thông thường vô hại trong môi trường.

Các tác nhân gây dị ứng phổ biến bao gồm:

• Cỏ
• Phấn hoa
• Lông thú cưng
• Mạt bụi

Khi hệ miễn dịch nhận thấy một trong các tác nhân kích thích trên, cơ thể sẽ kích hoạt cơ chế sản xuất histamine.

Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như:

• Nghẹt mũi, chảy nước mũi
• Hắt xì
• Ngứa mắt, miệng hoặc da
• Ho

Nghẹt mũi có thể khiến bạn thở bằng miệng, khiến cổ họng bị khô. Chất nhầy dư thừa cũng có thể chảy xuống phía sau họng, gọi là chảy dịch mũi sau. Điều này có thể làm cho họng cảm thấy đau.

Những lựa chọn điều trị

Để ngăn ngừa các triệu chứng dị ứng, hãy tránh xa các tác nhân gây dị ứng càng nhiều càng tốt. Một vài cách được đề xuất như:

• Đóng cửa sổ và sử dụng điều hòa trong các mùa dị ứng cao điểm
• Sử dụng tấm phủ chống mạt bụi trên giường
• Giặt ga trải giường và các loại khăn trải giường khác hàng tuần bằng nước nóng.
• Hút bụi thảm và lau sàn nhà thường xuyên để loại bỏ mạt bụi.
• Vệ sinh các vị trí trong nhà xuất hiện nấm mốc
• Tránh cho thú cưng vào phòng ngủ

Ngoài ra, các triệu chứng dị ứng cũng có thể được kiểm soát bằng các phương pháp sau:

• Thuốc kháng histamine
• Thuốc chống nghẹt mũi
• Thuốc tiêm chống dị ứng
• Thuốc nhỏ mắt chống dị ứng

4. Cảm lạnh

Cảm lạnh là một bệnh nhiễm trùng phổ biến do nhiều loại virus khác nhau gây nên. Nhiễm trùng có thể khiến họng cảm thấy khô và ngứa ngáy.

Bạn cũng sẽ có các triệu chứng như sau:

• Nghẹt mũi, chảy nước mũi
• Hắt xì
• Ho
• Nhức mỏi cơ thể
• Sốt nhẹ

Những lựa chọn điều trị

Hầu hết các trường hợp cảm lạnh đều cần vài ngày để khỏi hoàn toàn. Thuốc kháng sinh sẽ không được sử dụng trong điều trị cảm lạnh vì kháng sinh chỉ có thể tiêu diệt vi khuẩn và không có tác dụng đối với vi rút.

Ngoài ra, một số phương pháp chăm sóc tại nhà có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn khi cảm lạnh, bao gồm:

• Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil) để giảm đau họng và đau nhức cơ thể.
• Ngậm viên ngậm trị đau họng.
• Uống các loại chất lỏng ấm, chẳng hạn như nước và trà nóng.
• Súc miệng bằng hỗn hợp nước ấm và 1/2 muỗng cà phê muối.
• Sử dụng thuốc xịt chống nghẹt mũi
• Uống thêm nước ấm để giữ ẩm cho miệng và họng, đồng thời ngăn ngừa tình trạng mất nước.
• Nghỉ ngơi nhiều.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm để làm ẩm không khí trong phòng.

5. Cúm

Cúm là một loại bệnh gây ảnh hưởng đến đường hô hấp. Tương tự như cảm lạnh, nguyên nhân gây cúm là do virus. Tuy vậy, các triệu chứng cúm có xu hướng nghiêm trọng hơn cảm lạnh.

Ngoài tình trạng đau, ngứa và khó chịu ở họng, bạn có thể gặp các triệu chứng sau:

• Sốt
• Ớn lạnh
• Ho
• Nghẹt mũi, chảy nước mũi
• Đau cơ
• Đau đầu
• Mệt mỏi
• Nôn mửa và tiêu chảy

Cúm có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi và những người mắc bệnh mãn tính hoặc có hệ miễn dịch suy yếu.

Các biến chứng của bệnh cúm bao gồm:

• Viêm phổi
• Viêm phế quản
• Viêm xoang
• Nhiễm trùng tai
• Lên cơn hen suyễn đối với những người đã mắc bệnh hen suyễn

Những lựa chọn điều trị

Thuốc kháng vi-rút có thể làm giảm các triệu chứng cúm và rút ngắn thời gian bị bệnh. Tuy nhiên, cần bắt đầu dùng những loại thuốc này trong vòng 48 giờ kể từ khi các triệu chứng bắt đầu xuất hiện để đạt được hiệu quả tốt.

Khi bị cúm, hãy thử những phương pháp sau để giảm đau họng và các triệu chứng khác:

• Nghỉ ngơi cho đến khi các triệu chứng được cải thiện.
• Ngậm viên ngậm trị đau họng.
• Súc miệng bằng hỗn hợp nước ấm và 1/2 muỗng cà phê muối.
• Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen (Advil) hoặc acetaminophen (Tylenol) để hạ sốt và giảm đau nhức cơ thể.
• Uống các loại chất lỏng ấm, chẳng hạn như trà và nước.

6. Trào ngược dạ dày (GERD)

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng khiến axit trào ngược từ dạ dày vào thực quản - ống dẫn thức ăn từ miệng đến dạ dày.

Axit gây ảnh hưởng đến niêm mạc thực quản, gây ra các triệu chứng như:

• Cảm giác nóng rát ở ngực, được gọi là ợ nóng
• Khó nuốt
• Ho khan
• Ợ  chua
• Khàn giọng

Những lựa chọn điều trị

Tình trạng trào ngược dạ dày thực quản có thể được điều trị bằng:

• Thuốc kháng axit, chẳng hạn như Maalox, Mylanta và Rolaids, để trung hòa axit dạ dày
• Thuốc ức chế H2, chẳng hạn như cimetidine (Tagamet HB) và famotidine (Pepcid AC), để giảm sản xuất axit dạ dày
• Thuốc ức chế bơm proton (PPI), chẳng hạn như lansoprazole (Prevcid 24) và omeprazole (Prilosec), để ngăn chặn sản xuất axit

Ngoài ra, ngằm giúp giảm các triệu chứng trào ngược axit, bạn có thể thử áp dụng các thay đổi lối sống sau:

• Duy trì cân nặng vừa phải. Trọng lượng tăng thêm gây áp lực lên dạ dày, đẩy nhiều axit vào thực quản hơn.
• Mặc quần áo rộng rãi. Quần áo chật - đặc biệt là quần – có thể gây áp lực lên bụng.
• Ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày thay vì ba bữa lớn.
• Kê cao gối khi ngủ. Điều này sẽ ngăn axit chảy ngược lên thực quản và họng.
• Bỏ thuốc lá. Hút thuốc làm suy yếu van giữ axit trong dạ dày.
• Tránh các thực phẩm và đồ uống có thể gây ợ nóng, chẳng hạn như thức ăn cay hoặc béo, rượu, caffeine, sô cô la, bạc hà và tỏi.

7. Viêm họng liên cầu khuẩn

Viêm họng liên cầu khuẩn là bệnh nhiễm trùng họng do vi khuẩn gây ra. Thông thường, Phần họng sẽ rất đau nhưng cũng có thể cảm thấy khô.

Các triệu chứng khác của viêm họng liên cầu khuẩn bao gồm:

• Amidan đỏ và sưng
• Xuất hiện các mảng trắng trên amidan
• Sưng hạch bạch huyết ở cổ
• Sốt
• Phát ban
• Nhức mỏi cơ thể
• Buồn nôn và nôn mửa

Những lựa chọn điều trị

Viêm họng liên cầu khuẩn có thể được điều trị bằng kháng sinh. Tình trạng đau họng và các triệu chứng khác sẽ cải thiện trong vòng hai ngày kể từ khi bạn bắt đầu dùng thuốc.

Hãy đảm bảo rằng bạn dùng đủ liều kháng sinh được bác sĩ chỉ định. Việc ngưng dùng thuốc quá sớm có thể dẫn đến một số vi khuẩn còn sót lại trong cơ thể, khiến bệnh tái phát .

Dùng thuốc giảm đau không kê đơn, như ibuprofen (Advil) hoặc acetaminophen (Tylenol), để giảm các triệu chứng. Bạn cũng có thể súc miệng bằng nước ấm pha muối hoặc ngậm viên ngậm trị đau họng.

8. Viêm amiđan

Viêm amidan là tình trạng nhiễm trùng amidan – hai khối u mềm ở phía sau họng giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Cả virus và vi khuẩn đều có thể gây viêm amidan.

Ngoài đau họng, các triệu chứng của viêm amidan cũng có thể bao gồm:

Amidan sưng đỏ

Xuất hiện mảng trắng trên amidan

Sốt

Sưng hạch bạch huyết ở cổ

Khàn giọng

Hơi thở có mùi hôi

Đau đầu

Những lựa chọn điều trị

Trong trường hợp viêm amidan do vi khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị. Viêm amidan do virus sẽ tự khỏi trong vòng một tuần đến 10 ngày.

Dưới đây là một số cách để giảm các triệu chứng viêm amidan trong khi hồi phục:

• Uống nhiều thức uống ấm như trà và nước dùng có tác dụng làm dịu cổ họng.
• Súc miệng bằng hỗn hợp nước ấm và 1/2 muỗng cà phê muối vài lần một ngày.
• Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil).
• Sử dụng máy tạo độ ẩm phun sương mát để bổ sung độ ẩm cho không khí. Không khí khô có thể khiến tình trạng đau họng trở nên trầm trọng hơn.
• Ngậm viên ngậm trị đau họng.
• Nghỉ ngơi cho đến khi các triệu chứng được cải thiện

9. Bệnh bạch cầu đơn nhân

Bệnh bạch cầu đơn nhân, hay mono, là một căn bệnh do virus gây ra. Căn bệnh này lây truyền qua nước bọt. Một trong những triệu chứng đặc trưng của bệnh mono là ngứa họng .

Một số triệu chứng khác bao gồm:

Mệt mỏi

Sốt

Sưng hạch bạch huyết ở cổ và nách của bạn

Đau đầu

Sưng amidan

Những lựa chọn điều trị

Do nguyên nhân gây bệnh bạch cầu đơn nhân là vi rút , thuốc kháng sinh không được sử dụng để điều trị căn bệnh này mà chỉ có thể đợi cơ thể tự chữa lạnh. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn cho đến khi khỏi bệnh:

• Nghỉ ngơi nhiều ngằm tạo điều kiện cho hệ thống miễn dịch có cơ hội chống lại virus.
• Uống thêm các loại chất lỏng để tránh mất nước.
• Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil) để hạ sốt và giảm đau họng.
• Ngậm viên ngậm và súc miệng bằng nước muối ấm để giảm đau họng.

10. Lạm dụng giọng nói

Việc lạm dụng giọng nói, chẳng hạn như la hét lớn trong một show âm nhạc, có thể khiến dây thanh âm bị kích thích hoặc viêm. Nó cũng có thể dẫn đến viêm thanh quản.

Các triệu chứng khác bao gồm:

• Khàn tiếng
• Giọng yếu hoặc bị mất
• Đau họng

Những lựa chọn điều trị

Viêm thanh quản do virus thường sẽ tự khỏi trong vòng hai tuần. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn:

• Hạn chế nói  chuyện nhằm giúp dây thanh quản được nghỉ ngơi
• Uống thêm chất lỏng, đặc biệt là trà ấm hoặc súp.
• Ngậm viên ngậm và súc miệng bằng nước muối ấm để giảm đau họng.
• Dùng thuốc giảm đau không kê đơn như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil) để giảm đau họng.

Khi nào cần gặp bác sĩ

Trong một số trường hợp, bạn có thể giảm các triệu chứng bằng cách điều trị tại nhà. Nhưng nếu các triệu chứng của bạn kéo dài hơn một tuần hoặc trầm trọng hơn, hãy đến gặp bác sĩ. Các bác sĩ sẽ thăm khám, chẩn đoán và đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp cho bạn.

Một số triệu chứng nghiêm trọng cần được điều trị y tế bao gồm:

• Đau họng nghiêm trọng gây khó nuốt
• Khó thở, thở khò khè
• Phát ban
• Đau ngực
• Nệt mỏi nghiêm trọng
• Ngáy to vào ban đêm
• Sốt cao trên 38 độ V

Kết luận

Khô họng thường là dấu hiệu của cảm lạnh, mất nước hoặc há miệng khi ngủ, đặc biệt là trong mùa đông. Các phương pháp điều trị tại nhà hiệu quả bao gồm uống chất lỏng ấm, chẳng hạn như súp hoặc trà nóng và ngậm viên ngậm trị đau họng. Hãy đi khám bác sĩ nếu các triệu chứng của bạn tiếp tục hoặc trở nên nghiêm trọng hơn sau một tuần.

Bạn có thể liên hệ hoặc đến ngay Trung tâm Y khoa Pasteur Đà Lạt để các bác sĩ chuyên khoa khám và điều trị cho Bạn

Hotline 19001042

Trung tâm Y khoa Pasteur Đà Lạt- CS1 số 16 Lê Hồng Phong- Phường 4- Đà Lạt- Lâm Đồng- CS2 số 5 Thống Nhất Liên Nghĩa- Đức Trọng- Lâm Đồng

Cử nhân. Nguyễn Nhật Phúc

Theo Healthline