TẮC RUỘT & NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

TẮC RUỘT & NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Nguyên nhân

Triệu chứng

Chẩn đoán

ĐIỀU TRỊ

Biến chứng

KẾT LUẬN

Tắc ruột là gì?

Tắc ruột là một tình trạng nghiêm trọng tiềm ẩn được biểu hiện bằng tình trạng tắc nghẽn ở ruột. Sự tắc nghẽn này có thể xảy ra một phần hoặc toàn bộ, tại một hoặc nhiều bộ phận khác nhau. Cả ruột non và ruột già, gọi là ruột kết, đều có thể bị ảnh hưởng. Khi tình trạng tắc nghẽn xảy ra, thức ăn và đồ uống không thể đi qua cơ thể. Tình trạng tắc ruột là nghiêm trọng và cần được điều trị ngay lập tức. Các bác sĩ thậm chí có thể yêu cầu phẫu thuật.

Có nhiều nguyên nhân gây tắc ruột khác nhau, chẳng hạn như:

• Mô sẹo ở bụng
• Xoắn ruột
• Nuốt phải dị vật

Đôi khi tình trạng tắc nghẽn có thể không phải do các vấn đề trên, khi đó ruột hoạt động như thể đang bị tắc nghẽn. Điều này được gọi là giả tắc nghẽn. Một số nguyên nhân tiềm ẩn của giả tắc nghẽn là:

• Nhiễm trùng
• Rối loạn hệ thần kinh

Tắc nghẽn đường ruột có thể là một trường hợp khẩn cấp, đặc biệt khi ruột bị xoắn. Do tình trạng này có thể cắt đứt nguồn cung cấp máu và khiến một phần ruột bị chết. Mất nước cũng có thể là một biến chứng nguy hiểm và có thể dẫn đến suy nội tạng, sốc và tử vong.

Nguyên nhân gây tắc ruột là gì?

Tình trạng tắc ruột trong trường hợp xảy ra một phần có thể giải quyết mà không cần phẫu thuật. Ngược lại, tắc nghẽn đường ruột hoàn toàn có nhiều khả năng cần phải phẫu thuật đường ruột.

Tắc nghẽn cơ học

Tắc nghẽn cơ học là tình trạng xảy ra khi có dị vật chặn ruột non. Điều này có thể do:

• Dính: mô sợi phát triển sau phẫu thuật bụng
• Xoắn ruột
• Lồng ruột
• Dị tật đường ruột ở trẻ sơ sinh
• Khối u trong ruột non
• Sỏi mật, có thể – nhưng hiếm khi – gây tắc nghẽn
• Nuốt phải đồ vật, đặc biệt là ở trẻ em
• Thoát vị: một phần ruột nhô ra ngoài cơ thể hoặc chèn vào một bộ phận khác
• Viêm ruột, chẳng hạn như bệnh Crohn

Mặc dù hiếm gặp nhưng tắc nghẽn cơ học cũng có thể làm tắc ruột già. Điều này có thể do:

• Phân bị biến đổi
• Ung thư ruột kết
• Tắc ruột phân su
• Xoắn ruột và lồng ruột
• Viêm túi thừa: tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng các túi phồng ở ruột
• Thu hẹp đại tràng do sẹo hoặc viêm

Tắc nghẽn phi cơ học

Sự tắc nghẽn hoặc thuyên tắc phi cơ học trong quá trình vận chuyển có thể xảy ra khi các cơ hoặc dây thần kinh trong ruột non hoặc ruột già hoạt động kém. Quá trình này được gọi là liệt ruột trong trường hợp tình trạng này là cấp tính hoặc tự khỏi. Ngoài ra, tình trạng này sẽ được gọi là giả tắc nghẽn đường ruột nếu nó trở thành mãn tính. Ruột thường hoạt động theo một hệ thống chuyển động phối hợp. Nếu có một tác động làm gián đoạn các cơn co thắt phối hợp này, nó có thể gây tắc nghẽn chức năng đường ruột.

Nguyên nhân gây liệt ruột bao gồm:

• Phẫu thuật bụng hoặc vùng chậu
• Nhiễm trùng, chẳng hạn như viêm dạ dày ruột hoặc viêm ruột thừa
• Một số loại thuốc, bao gồm thuốc giảm đau opioid, thuốc chống trầm cảm và thuốc kháng muscarinics
• Nồng độ kali giảm
• Mất cân bằng khoáng chất và điện giải

Giả tắc nghẽn đường ruột có thể được gây ra bởi:

• Bệnh Parkinson và các rối loạn thần kinh và cơ khác
• Bệnh Hirschsprung, tình trạng thiếu dây thần kinh ở một phần ruột đối với trẻ sơ sinh
• Rối loạn thần kinh cơ khác
• Rối loạn gây ra bệnh thần kinh, chẳng hạn như đái tháo đường

Một số nguyên nhân gây nên tắc ruột

Triệu chứng tắc ruột

Những triệu chứng tắc ruột thường gặp có thể biểu hiện ở nhiều vấn đề khác nhau. Phải cần nhiều thời gian và xét nghiệm cụ thể để xác định chính xác tình trạng tắc nghẽn đường ruột.

Các triệu chứng tắc nghẽn đường ruột có thể bao gồm:

• Đau bụng nghiêm trọng
• Chuột rút xuất hiện từng đợt
• Đầy hơi
• Buồn nôn và nôn
• Bệnh tiêu chảy
• Táo bón hoặc không thể đại tiện
• Không thể trung tiện
• Chướng bụng hoặc đầy bụng
• Tiếng động lớn phát ra từ bụng
• Hơi thở có mùi khó chịu

Chẩn đoán tắc ruột

Đầu tiên, bác sĩ cần kiểm tra lâm sáng bằng cách ấn vào bụng bệnh nhân. Sau đó, họ sẽ sử dụng ống nghe nhằm xác định bất kỳ âm thanh nào được phát ra từ vùng bụng. Việc phát hiện một khối cứng hoặc âm thanh cụ thể, đặc biệt là ở trẻ em, có thể giúp xác định tình trạng tắc nghẽn đường ruột. Một số phương pháp chẩn đoán khác bao gồm:

• Chụp X-quang
• Chụp cắt lớp vi tính (CT)
• Chụp CT tương phản, gọi là CT enterography
• Chụp X-quang đại tràng bằng thuốc xổ bari

Điều trị tắc ruột

Việc điều trị phụ thuộc vào vị trí và mức độ tắc nghẽn.

Đối với tắc nghẽn một phần, có thể điều trị bằng cách cho ruột nghỉ ngơi và truyền dịch qua đường tĩnh mạch (IV). Nghỉ ngơi có nghĩa là sẽ không được ăn gì hoặc chỉ uống chất lỏng trong thời gian điều trị.

Giải quyết vấn đề mất nước là một phần quan trọng trong quá trình điều trị. Truyền dịch có thể được sử dụng để điều chỉnh sự mất cân bằng điện giải. Một ống thông có thể được đưa vào bàng quang để loại bỏ chất lỏng.

Ngoài ra, có thể cần đưa một ống thông qua mũi xuống cổ họng, dạ dày và ruột nhằm giảm bớt:

• Áp lực
• Sưng tấy
• Nôn mửa

Nếu vấn đề gây tắc ruột là do sử dụng thuốc giảm đau có chất gây mê, bác sĩ có thể kê đơn thuốc làm giảm tác dụng của chất gây mê lên ruột.

Phẫu thuật sẽ được yêu cầu nếu các biện pháp trên thất bại.

Biến chứng

Việc điều trị là cần thiết để giảm các biến chứng của tắc ruột, chẳng hạn như:

• Mất nước
• Mất cân bằng điện giải
• Thủng ruột, dẫn đến nhiễm trùng
• Suy thận

Trong trường hợp việc tắc nghẽn ngăn máu đến một đoạn ruột có thể dẫn đến:

• Nhiễm trùng
• Chết mô
• Thủng ruột
• Nhiễm trùng huyết
• Suy đa cơ quan
• Tử vong

Đối với một số bệnh nhân bị tắc nghẽn mạn tính do hẹp ruột, một ống đỡ động mạch bằng kim loại có thể được sử dụng. Lưới thép này có tác dụng giữ cho ruột mở. Thiết bị này được đặt vào ruột bằng một ống nội soi. Thủ tục này có thể không yêu cầu mổ và thường được sử dụng trong trường hợp bệnh nhân không đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật truyền thống.

Kết luận

Tắc nghẽn đường ruột là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng. Sự tắc nghẽn có thể là một phần hoặc toàn phần, đồng thời có thể xảy ra ở cả ruột non hoặc ruột già. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, tình trạng này có thể ngăn cản thức ăn và đồ uống đi qua cơ thể. Tắc nghẽn toàn phần đường ruột là một trường hợp cấp cứu y tế và thường phải phẫu thuật. Đôi khi, tắc nghẽn một phần có thể tự khỏi mà không cần can thiệp ngoại khoa. Thuốc và một số thủ thuật khác có thể hữu ích.

Trong trường hợp bạn cho rằng mình bị tắc nghẽn đường ruột, cần đến các cơ sở y tế để được kiểm tra và chăm sóc y tế ngay lập tức.

Cử nhân. Nguyễn Nhật Phúc

Theo Medical News Today

TRUNG TÂM Y KHOA PASTEUR ĐÀ LẠT

Thời gian làm việc:

– Từ thứ 2 đến thứ 6:

Sáng: 7h15 – 11h30, Chiều: 13h15 – 16h15

– Thứ bảy: 7h15 – 11h30

Địa chỉ: 16 Lê Hồng Phong, Phường 4, tp Đà Lạt

Mọi chi tiết xin liên hệ Hotline: 19001042 Fanpage: Y khoa Pasteur Đà Lạt