Trong bài viết này:
Chất béo từ thực phẩm là gì?
Chất béo từ thực phẩm là gì?
Chất béo từ thực phẩm là một loại chất dinh dưỡng có trong thực phẩm. “Béo” từng là một từ mang ý nghĩa tiêu cực trong lĩnh vực dinh dưỡng. Nhiều năm về trước, bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể đã khuyên bạn nên hạn chế hoặc tránh chất béo trong chế độ ăn nhằm ngăn ngừa việc tăng cân và các vấn đề sức khỏe như bệnh tim và tiểu đường. Hiện nay, các nghiên cứu đã chứng minh rằng không phải mọi loại chất béo đều xấu. Một số chất béo có khả năng làm giảm mức cholesterol và giúp cải thiện sức khỏe. Do đó, bạn cần bổ sung một số loại chất béo trong chế độ ăn hàng ngày.
Chất béo có nhiều chức năng quan trọng đối với cơ thể, chẳng hạn như:
Điều quan trọng cần lưu ý là đảm bảo sự cân bằng giữa chất béo và các chất dinh dưỡng khác trong chế độ ăn uống hàng ngày. Sử dụng các loại chất béo lành mạnh, với số lượng phù hợp. Trong đó, chất béo không bão hòa là chất béo lành mạnh. Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa thường không tốt cho sức khỏe.
Chất béo bão hòa và không bão hòa
Sự khác biệt giữa các chất béo từ thực phẩm nằm ở cấu trúc hóa học của chúng. Tất cả các chất béo đều được tạo thành từ một chuỗi các nguyên tử carbon được liên kết với nhau – hoặc liên kết – với các nguyên tử hydro.
Đối với chất béo bão hòa, các nguyên tử carbon được bao phủ hoàn toàn hoặc “bão hòa” bằng các nguyên tử hydro. Điều này làm cho chúng tồn tại ở thể rắn ở nhiệt độ phòng.
Đối với chất béo không bão hòa, có ít nguyên tử hydro liên kết với nguyên tử carbon hơn. Những chất béo này tồn tại ở dạng lỏng trong nhiệt độ phòng.
Chất béo bão hòa
Chế độ ăn giàu chất béo bão hòa có thể làm tăng tổng lượng cholesterol và làm tăng lượng cholesterol LDL có hại hơn, có thể dẫn đến tắc nghẽn động mạch ở tim và các bộ phận khác của cơ thể. Cholesterol LDL làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.
Một số loại thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa bao gồm:
Cho đến nay, vẫn tồn tại một vài ý kiến trái chiều trong cộng đồng y tế về chất béo bão hòa. Một số nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy những chất béo này trực tiếp góp phần gây ra bệnh tim. Và một số loại chất béo bão hòa, như chất béo trong sữa, có thể tốt cho cơ thể hơn những loại khác, chẳng hạn như thịt đỏ.
Tổng quan, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị bạn không nên tiêu thụ quá 5% hoặc 6% lượng calo hàng ngày từ chất béo bão hòa. Vì vậy, nếu bạn tiêu thụ 2.000 calo mỗi ngày, hãy hạn chế chất béo bão hòa ở mức 120 calo hoặc 13gram.
Những loại thực phẩm thay thế cho chất béo bão hòa cũng rất quan trọng đối với sức khỏe. Ví dụ, ăn chất béo không bão hòa đa thay vì chất béo bão hòa có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Nhưng thay thế chất béo bão hòa bằng carbohydrate có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.
Chất béo không bão hòa
Chất béo không bão hòa chủ yếu đến từ những loại thực phẩm như rau, quả hạch và cá. Chất béo không bão hòa tồn tại ở dạng lỏng trong điều kiện nhiệt độ phòng. Do những chất béo này tốt cho tim mạch và nhiều cơ quan khác của cơ thể, các chuyên gia khuyên bạn nên ăn chúng thay cho chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.
Chất béo không bão hòa được chia làm hai dạng:
Một số loại thực phẩm chứa chất béo bão hòa đơn bao gồm:
Một số loại thực phẩm chứa chất béo không bão hòa đa, chẳng hạn như:
Có hai loại chất béo không bão hòa đa: axit béo omega-3 và omega-6.
Axit béo omega-3
Axit béo omega-3 có ba dạng:
Các nghiên cứu cho thấy ăn cá có nhiều axit béo omega-3 sẽ làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Tuy nhiên, việc bổ sung trực tiếp omega-3 có thể không mang lại những lợi ích tương tự. Các nhà nghiên cứu cũng đang xem xét liệu omega-3 có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm bệnh Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác hay không.
Bạn cần bổ sung những chất béo thiết yếu này từ thực phẩm vì cơ thể không tự tạo ra chúng. Để có đủ axit béo omega-3 trong chế độ ăn uống hàng ngày, hãy chọn các loại cá như cá hồi, cá thu và cá trích trong các bữa ăn ít nhất hai lần một tuần.
Axit béo omega-6
Axit béo omega-6 được tìm thấy trong các loại thực phẩm như rau xanh, hạt, quả hạch và dầu thực vật. Nhiều bác sĩ từng cho rằng axit béo omega-6 góp phần gây ra bệnh tim. Hiện nay, có bằng chứng cho thấy những axit béo này thực sự tốt cho sức khỏe tim mạch.
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị bạn nên bổ sung 5% đến 10% lượng calo hàng ngày từ axit béo omega-6.
Chất béo chuyển hóa
Một lượng nhỏ chất béo chuyển hóa xuất hiện tự nhiên trong thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt và sữa. Nhưng hầu hết chất béo chuyển hóa đều được sản xuất theo quy trình công nghiệp. Các công ty thêm hydro vào dầu thực vật lỏng nhằm chuyển hóa các chất béo này thành thể rắn ở nhiệt độ phòng, nhờ đó thực phẩm có thể bảo quản được lâu hơn. Điều này cũng góp phần tạo nên hương vị và kết cấu hấp dẫn hơn cho món ăn.
Một số lại thực phẩm chứa chất béo chuyển hóa bao gồm:
Chất béo chuyển hóa có thể khá hấp dẫn nhưng không tốt cho sức khỏe của bạn. Loại chất béo không lành mạnh này làm tăng mức cholesterol LDL, khiến bạn dễ mắc bệnh tim, đột quỵ và tiểu đường loại 2. Nó cũng làm giảm cholesterol HDL “tốt”. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị bạn không nên nạp quá 1% lượng calo hàng ngày từ chất béo chuyển hóa. Một số quốc gia thậm chí đã cấm hoàn toàn loại chất béo này.
Thực phẩm không chứa chất béo chuyển hóa có luôn tốt cho sức khỏe?
Điều này không hoàn toàn đúng. Một số thực phẩm không chứa chất béo chuyển hóa vẫn có thể chứa nhiều chất béo bão hòa không tốt cho sức khỏe. Ngoài ra, chúng có thể chứa nhiều đường và muối không lành mạnh. Đọc kỹ bảng thành phần trước khi ăn thực phẩm đóng gói hoặc chế biến sẵn.
Kết luận
Nhằm đảm bảo sức khỏe tim mạch cũng như sức khỏe tổng thể của cơ thể , hãy sử dụng thực phẩm chứa các nguồn chất béo không bão hòa. Bên cạnh đó, hãy tăng lượng dinh dưỡng từ thực phẩm lành mạnh, ít chất béo như rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và thịt nạc như cá và thịt gia cầm không da.
TRUNG TÂM Y KHOA PASTEUR ĐÀ LẠT
Thời gian làm việc:
– Từ thứ 2 đến thứ 6:
Sáng: 7h15 – 11h30, Chiều: 13h15 – 16h15
– Thứ bảy: 7h15 – 11h30
Địa chỉ: 16 Lê Hồng Phong, Phường 4, tp Đà Lạt
Mọi chi tiết xin liên hệ Hotline: 19001042 Fanpage: Y khoa Pasteur Đà Lạt
HỆ THỐNG TRUNG TÂM Y KHOA PASTEUR ĐÀ LẠT