Nếu bạn được chẩn đoán bị tiền tiểu đường, điều này có nghĩa là bạn có mức đường trong máu cao hơn bình thường. Tuy nhiên chỉ số đường huyết không đủ cao để chẩn đoán là bệnh tiểu đường.

Theo dõi đường huyết khi đói giúp chẩn đoán Tiền tiểu đường

Theo dữ liệu đánh giá dài hạn được công bố năm 2014, can thiệp vào lối sống hằng ngày  có thể giúp giảm nguy cơ tiền tiểu đường nặng lên thành tiểu đường trong vòng 10 năm. Một nghiên cứu trước đó kết luận có 5 – 11% số người bị tiền tiểu đường chuyển biến thành tiểu đường hằng năm.

Tiền tiểu đường có thể dẫn đến một số tình trạng sức khoẻ như các bệnh tim mạch và đột quỵ. Tuy vậy, may mắn là có thể đảo ngược tình trạng tiền tiểu đường. Phương pháp điều trị bao gồm những thay đổi về lối sống như chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục và thuốc.

Bước đầu tiên để quản lý tiền tiểu đường là hiểu được chẩn đoán tiền tiểu đường của bạn là gì. Hãy đọc và tìm hiểu thêm về chẩn đoán này và những gì có thể làm khi mắc tiền tiểu đường. Bác sĩ có thể chẩn đoán tình trạng tiền tiểu đường dựa trên những chỉ số sau:

• Đường huyết sẽ cao hơn sau mỗi bữa ăn.
• Đường huyết cao hơn bình thường vào buổi sáng trước khi ăn.
• Mức độ Hemoglobin HbA1C trong khoảng từ 5.7 – 6.4 %.

Cần kiểm soát chặt chẽ chỉ số HbA1C

Những triệu chứng của tiền tiểu đường

Tiền tiểu đường không có những triệu chứng rõ ràng. Một số người có thể gặp một tình trạng gọi là Nigricans acanthosis, một dấu hiệu của cản trở insulin liên quan đến hội chứng PCOS. Triệu chứng  là trên da sẽ hình thành các mảng tối, ảnh hưởng đến độ dày và mượt của da. Sự đổi màu này thường xuất hiện ở vùng khuỷu tay, đầu gối, cổ, đầu ngón tay và đầu ngón chân.  Tuy nhiên điều này không xảy ra trong  mọi trường hợp của PCOS.

Nếu bạn được chẩn đoán là mắc tiền tiểu đường, điều cần thiết và quan trọng nhất là tham vấn ý kiến bác sĩ khi có các triệu chứng: khát nước nhiều hơn, đi tiểu nhiều hơn (đặc biệt là vào ban đêm), mệt mỏi, mắt mờ, vết thương không lành. Việc xuất hiện những triệu chứng trên  có thể cho thấy rằng bệnh tiền tiểu đường đã tiến triển thành tiểu đường tuýp 2. Bác sĩ có thể sẽ cần một số kiểm tra để xác nhận được điều này.

Nguyên nhân gây tiền tiểu đường là gì?

Tuyến tuỵ sản xuất một loại hoóc môn gọi là insulin khi bạn ăn  để đường từ máu di chuyển vào các tế bào của cơ thể và phục vụ như một loại năng lượng. Đó là cách insulin giúp giảm lượng đường trong máu của bạn. Nguyên nhân của tiền tiểu đường tương tự như tiểu đường, chủ yếu bao gồm:

• Kháng insulin: Xảy ra khi các tế bào không phản ứng đúng cách với insulin.
• Tăng xáo trộn chuyển hoá do cả sự tăng đường huyết và tăng kháng insulin.

Mức đường huyết của người bình thường nhỏ hơn 70mg/dl. Nếu bạn bị tiền tiểu đường, mức đường huyết sẽ tăng lên 100 – 125mg/dl.  Khi mức đường huyết tăng lên trên 125mg, bạn sẽ được chẩn đoán là bị bệnh tiểu đường.

Đối tượng dễ mắc tiền tiểu đường:

Tiền tiểu đường có thể xảy ra đối với bất cứ ai. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng khả năng bị bệnh.

Nghiên cứu từ các nguồn đề xuất cho thấy rằng tiền tiểu đường có liên kết chặt chẽ với các yếu tố di truyền và lối sống. Dưới đây là một số yếu tố có thể tăng khả năng mắc tiền tiểu đường:

1. Tuổi: Những người trên 45 tuổi có nguy cơ mắc tiền tiểu đường cao hơn.
2. Trọng lượng cơ thể: Chỉ số trọng lượng cơ thể BMI cao hơn 25 là một yếu tố cần sàng lọc tiền tiểu đường.
3. Kích thước vòng eo: Có nhiều mỡ ở vùng quanh hông có thể tăng khả năng tiền tiểu đường của bạn. Yếu tố này có thể đo lường , đối với nam là 40 inch và nữ là 35 inch.

Thừa cân, béo phì, tăng kích thước vòng eo-yếu tố nguy cơ mắc tiền tiểu đường

4. Chủng tộc và sắc tộc: Nghiên cứu chỉ ra rằng tiền tiểu đường xảy ra nhiều hơn đối với người Mỹ gốc Phi, Tây Ban Nha hoặc người Mỹ bản địa. Sự chênh lệch về sức khoẻ do khả năng tiếp cận với hệ thống y tế có thể ảnh hưởng đến tỉ lệ mắc bệnh cao hơn, theo các Trung tâm Kiểm soát và Phòng nghừa dịch bệnh CDC.
5. Chế độ ăn uống: tiêu thụ thường xuyên thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn hoặc đồ uống có đường có thể làm tăng nguy cơ tiền tiểu đường.
6. Hoạt động thể chất: việc tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp duy trì cân nặng vừa phải, mà việc này cũng có thể giảm nguy cơ mắc tiền tiểu đường.
7. Di truyền: nếu có người thân trong gia đình mắc bệnh tiểu đường tuýp 2, bạn có nguy cơ mắc bệnh tiền tiểu đường cao hơn.
8. Hút thuốc lá: ngoài việc tăng nguy cơ kháng insulin, hút thuốc cũng có khả năng làm tăng kích thước eo – đều là những nguy cơ gây tiền tiểu đường.
9. Tiền sử bệnh: một số dấu hiệu bệnh như ngưng thở khi ngủ, tiểu đường thai kỳ, hội chứng buồng trứng đa năng, huyết áp cao và tăng cholesterol hoặc triglicerit có thể liên quan đến việc kháng insulin cũng như tiền tiểu đường.

Ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2

Theo CDC, giảm chỉ từ 5 – 7% trọng lượng cơ thể nếu bạn đang thừa cân có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.

Các yếu tố khác bao gồm mức độ căng thẳng cao và hút thuốc lá cũng có thể góp phần diễn tiến đến tiểu đường tuýp 2.

Thay đổi về lối sống cũng như thói quen hằng ngày là một trong những cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh. Một vài cách để bắt đầu có thể xem xét như sau:

1. Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau xanh, các loại hạt và đậu.

Một chế độ ăn uống lành mạnh giúp ngăn ngừa tiền tiểu đường

2. Hạn chế lượng đồ ngọt và đồ uống có đường bao gồm soda, trà sữa và đồ uống tăng lực.
3. Tập thể dục ít nhất 150 phút mội tuần hoặc 30 phút mỗi ngày trong 5 ngày mỗi tuần.

Duy trì thói quen tập thể dục có thể đẩy lùi tiền tiểu đường

4. Bỏ thuốc lá.
5. Giảm căng thẳng và stress bằng cách thiền, yoga, thở sâu và các kỹ thuật giúp giảm căng thẳng khác.

Tiền tiểu đường được chẩn đoán như thế nào?

Xét nghiệm máu bằng việc gửi một mẫu máu của bạn đến phòng xét nghiệm để có thể chẩn đoán chính xác tình trạng sức khoẻ của bạn.

Kết quả xét ngiệm có thể thay đổi tuỳ thuộc vào loại thử nghiệm. Vì vậy bạn nên xét nghiệm cùng một loại 2 lần để xác nhận được chẩn đoán bệnh. (Theo Viện Sức khoẻ Quốc gia Mỹ, đo HbA1C, sẽ cho biết lượng đường trong máu trung bình trong vòng 2 đến 3 tháng qua. Xét nghiệm này không yêu cầu nhịn ăn và có thể thực hiện bất cứ lúc nào.)

Các thiết bị đo mức Glucose như xét nghiệm đầungón tay không được sử dụng để chẩn đoán. Thay vào đó, bác sĩ sẽ sử dụng 1 trong 2 cách kiểm tra sau:

1. Xét nghiệm Hemoglobin A1C. còn được gọi là xét nghiệm HbA1C hoặc xét nghiệm huyết sắc tố Glycosylated. Xét nghiệm này không yêu cầu nhịn ăn và có thể thực hiện bất cứ lúc nào. Giá trị HbA1C từ 5.7 – 6.4% là chẩn đoán của tiền tiểu đường. HbA1C càng cao, nguy cơ tiền tiền tiểu đường tiến triển thành tiểu đường càng cao.
2. Xét nghiệm Glucose Plasma SPG. Trước khi xét nghiệm SPG, cần phải nhịn ăn qua đêm hoặc trong vòng 8 tiếng. Sau khi lấy máu và xét nghiệm, lượng đường trong máu từ 100 – 125mg/dl sẽ được chẩn đoán tiền tiểu đường.
3. Xét nghiệm dung nạp glucose OGTT. Xét nghiệm này cũng yêu cầu nhịn ăn trong 8 tiếng. Bác sĩ sẽ kiểm tra lượng đường huyết 2 lần. Lần đầu vào đầu cuộc hẹn và sau đó 2 giờ sau khi uống một thức uống có đường. Nếu lượng đường trong máu đo được từ 140 – 199mg/dl sau 2 giờ thì kết quả cho thấy tình trạng IGT hoặc tiền tiểu đường.

Làm thế nào để điều trị tiền tiểu đường?

Điều trị tiền tiểu đường cũng được xem là ngăn ngừa bệnh tiểu đường tuýp 2. Nếu được chẩn đoán tiền tiểu đường, bạn có thể phải thay đổi một số thói quen hàng ngày theo tư vấn của bác sĩ. Các cách phổ biến nhất để quản lý tiền tiểu đường:

1. Duy trì một chế độ ăn uống giàu chất xơ.
2. Tập thể dục thường xuyên.
3. Giảm cân nếu bị thừa cân.
4. Dùng thuốc nếu được bác sĩ kê toa.
5. Một số người mắc tiền tiểu đường chọn điều trị bằng các phương pháp y học thay thế nhằm quản lý tình trạng bệnh của họ. Các phương pháp điều trị này có thể bao gồm: thực phẩm bổ sung, thiền và châm cứu. Luôn luôn trao đổi với bác sĩ trước khi điều trị bằng bất cứ phương pháp y học thay thế nào vì chúng có thể tương tác với thuốc của bạn.
6. Chế độ ăn carbonhydrate thấp: các nghiên cứu cho thấy rằng chế độ ăn carbonhydrate thấp có thể giúp quản lý lượng glucose trong máu, kháng insulin và trọng luọng. Chế độ này thường hạn chế lượng carbonhyrate nạp vào cơ thể ở mức ít hơn  26% lượng calo hàng ngày  hoặc khoảng 130gram carbonhydrate mỗi ngày. Chế độ ăn ít carbonhydrate không được khuyến nghị cho những người có lượng cholesterol cao, bệnh thận hoặc bệnh tim. Bạn cần có tư vấn của bác sĩ trước khi có sự thay đổi trong chế độ ăn uống.

Biến chứng:

Nếu không được điều trị, tiền tiểu đường có thể tiến triển thành tiểu đường tuýp 2 và các biến chứng khác, chẳng hạn như: bệnh tim, đột quỵ, tổn thương thần kinh, suy thận, mờ mắt, bệnh về chân, nhiễm trùng da, giảm thính giác, bệnh Alzheimer…tin tốt là tiền tiểu đường có thể đảo ngược với những thay đổi tích cực trong lối sống lâu dài.

Đảo ngược tiền tiểu đường bằng những thay đổi tích cực trong lối sống:

1. Bạn hãy sử dụng nhiều hơn

• Cá chứa axit béo omega-3 như cá hồi và cá ngừ.
• Trái cây.
• Thực phẩm giàu chất xơ, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt.

2. Bạn hãy sử dụng ít hơn:

• Không được dùng nhiều hơn 1500mg natri mỗi ngày.
• Hạn chế rượu.
• Hạn chế thực phẩm có đường hoặc chất béo không lành mạnh.

3. Thực hiện một lối sống lành mạnh bao gồm

• Tiền tiểu đường là có thể đảo ngược. Bạn có thể ngăn chặn hoặc làm chậm sự phát triển của bệnh tiểu đường bằng cách thay đổi lối sống và duy trì cân nặng vừa phải. Theo một đánh giá vào năm 2017, mỗi 1kg trọng lượng giảm đi có thể làm giảm nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2 đến 16% đối với những người mắc tiền tiểu đường.
• Ăn thức ăn giàu dinh dưỡng. Hãy đảm bảo rằng thức ăn của bạn bao gồm nhiều chất dinh dưỡng từ nhiều nguồn khác nhau, hạn chế những loại thực phẩm chế biễn sẵn và đồ uống có đường. Thực phẩm giàu chất xơ như rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt là đặc biệt có lợi để đạt được những mục tiêu sức khoẻ đề ra.
• Tập thể dục nhiều hơn. Có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường bằng cách thường xuyên duy trì hoạt động thể chất. 30 phút với bất kì loại hoạt động nào làm tăng nhịp tim, chẳng hạn như đi bộ hầu hết các ngày trong tuần là được khuyến nghị. Các cách để kết hợp các hoạt động thể chất vào lịch trình hàng ngày có thể bao gồm:
• Đi xe đạp đến nơi làm việc
• Đi bộ thay vì đi xe buýt hoặc lái xe
• Đăng ký vào một phòng tập
• Chơi các môn thể thao giải trí đồng đội
• 30 phút tập thể dục mỗi ngày và giảm 5 – 7% trọng lượng có thể làm giảm diễn tiến đến bệnh tiểu đường tuýp 2 đến 58%.

Tích cực vận động để có cuộc sống vui khoẻ

 Nếu không được điều trị, tiền tiểu đường có thể gây ra một số vấn đề sức khoẻ, bao gồm bệnh tiểu đường tuýp 2, bệnh tim và đột quỵ. Tuy vậy, may mắn là có thể đảo ngược và điều trị tiền tiểu đường bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và lối sống. Ngoài việc tuân theo chế độ ăn uống và tăng cường sức khoẻ, hoạt động thể chất thường xuyên và dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ giúp ngăn sự tiến triển của tiền tiểu đường trong tương lai.

 CN Nguyễn Nhật Phúc

Trung tâm Y khoa Pasteur Đà Lạt

Theo Heathline.com

TRUNG TÂM Y KHOA PASTEUR ĐÀ LẠT

Thời gian làm việc:

– Từ thứ 2 đến thứ 6:

Sáng: 7h15 – 11h30, Chiều: 13h15 – 16h15

– Thứ bảy: 7h15 – 11h30

Địa chỉ: 16 Lê Hồng Phong, Phường 4, tp Đà Lạt

Mọi chi tiết xin liên hệ Hotline: 19001042 Fanpage: Y khoa Pasteur Đà Lạt